Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası
ÖZET
Medya ve Göç Derneği (MGD), her türlü rüşvet ve yolsuzluğa karşı kesin bir duruş sergilemektedir. Yolsuzluk ve rüşvetle mücadele politikası belgesi; MGD' nin yönetim ve operasyonlarında yolsuzluğun önlenmesi, tespit edilmesi ve ele alınması için rehber ilkeleri ve zorunlu gereklilikleri ortaya koyar. Bu politika belgesi tüm faaliyetler ve süreçlerde en yüksek şeffaflık, hesap verebilirlik ve uyum standartlarını sağlamak amacıyla bir çerçeve oluşturur. Bu politika belgesiyle tüm eylem ve kararların etik bir şekilde, yasal yükümlülükler ve kurumun iç düzenlemelere sıkı sıkıya bağlı olarak gerçekleştirilmesini sağlar. Yolsuzluk veya rüşvet durumlarında, MGD kapsamlı soruşturma prosedürleri ve uygun yaptırımları uygular. Dernek, tüm çalışanlarının, üyelerinin, gönüllülerinin, organlarının ve iş birliği yaptığı kurumların her türlü yolsuzluğa karşı bir duruş geliştirmesini bekler ve bu ilkeye göre hareket eder. Medya ve Göç Derneği, dolandırıcılık ve yolsuzluğa karşı sıfır tolerans göstermektedir.
Tanımlar
Yolsuzluk: Yolsuzluk bir suç türü değildir, rüşvet başta olmak üzere birçok suçu kapsayan bir kategoridir.” Bu nedenle, yolsuzlukla mücadele amacıyla kabul edilen İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD), BM Sözleşmelerinde yolsuzluğu tanımlanmamıştır. Bunun yerine yolsuzluk kapsamında olduğu kabul edilen suçların sayılması yöntemi benimsenmiştir.
Rüşvet: Yolsuzluğun en yaygın biçimidir ve bir kişinin, görevini yerine getirirken haksız bir avantaj sağlamak amacıyla bir başkasını etkilemeye çalışmasını içerir. Rüşvete dair tipik örnekler ve tanımlar:
Hileli Uygulamalar: Bilerek veya dikkatsizce bir tarafı yanıltan ya da yanıltmaya teşebbüs eden, mali veya başka bir kazanç elde etmek ya da bir yükümlülükten kaçınmak amacıyla yapılan herhangi bir eylem veya ihmal, dahil olmak üzere yanlış beyan.
Komisyon: Bir tür rüşvet, bir tedarikçinin, alıcıya, kendisine mal alması için (genellikle "komisyon" olarak adlandırılır) bir ödül vermesidir. Bu alıcıyı rakipten değil de kendisinden mal almaya teşvik etmek amacı taşır.
Arkadaşları ve aileyi kayırma: bir kişinin haksız bir avantaj karşılığında (örneğin bir iş veya başka bir fayda) subjektif gerekçelerle bir avantaj sağlaması durumunda yolsuzluk olabilir.
Kolaylaştırma ödemeleri: Bir kişinin zaten hak ettiği hizmetlerin uygulanmasını teşvik etmek veya sağlamak amacıyla yapılan ödemelerdir. Tipik örnekler, bir kamu görevlisinden, bir yolcunun ülkeye giriş veya çıkışına izin vermesi, gümrükten mal geçirmesi veya bir faaliyete (örneğin eğitim) başlama izni alması için küçük miktarlarda para talep edilmesidir.
Nüfuz ticareti: bir kişinin, üçüncü bir şahsın (karar vericinin) görevini yerine getirmesini etkilemek amacıyla bir başkasına (genellikle bir aracıya) haksız bir avantaj sağlaması durumunda gerçekleşir. Yasadışı nüfuz ticareti, karar vericinin avantajdan veya lobi faaliyetinden haberdar olmadığı durumlarda bile mevcut olabilir ve etkileme girişimleri başarılı olmasa bile geçerlidir. Gizli lobi faaliyetleri, yasadışı nüfuz ticareti anlamına gelebilir.
Soruşturma: Gerçekleri ortaya çıkarmayı amaçlayan, yanlış bir davranışın olup olmadığını belirlemek için kanıtların arandığı süreçtir. Soruşturmalar, dolandırıcılık ve yolsuzluktan iş yerinde taciz, yetki kötüye kullanımı, ihbarcılara yönelik misilleme, cinsel istismar ve kötüye kullanım ile diğer geçerli düzenlemelere, kurallara ve idari ya da politika kararlarına aykırı olan ihlallere kadar uzanabilir."
Sıfır Tolerans: Belirli bir davranış veya durum karşısında hiçbir şekilde hoşgörü gösterilmemesi ve bu tür durumların ortaya çıktığı anda kesin ve kararlı bir şekilde müdahale edilmesi anlamına gelir.
Çıkar Çatışması: Çıkar çatışması, bireyin kişisel çıkarlarının (aile, arkadaşlıklar, finansal veya sosyal faktörler) işyerindeki kararlarını veya eylemlerini tehlikeye atması durumunda ortaya çıkan durum.
Medya ve Göç Derneği (MGD), dolandırıcılık ve yolsuzluğun yaygın bir sorun olduğunu çalışanlara, organizasyonlara, paydaşlara ve genel olarak toplum üzerinde zararlı etkileri olduğunu ve kurumsal vizyonumuza tehdit oluşturduğunu kabul eder. Dolandırıcılık ve yolsuzluğun önlenmesi, farkındalığı, bildirilmesi ve bu durumlara yanıt verilmesi, Medya ve Göç Derneği’nin şeffaflık, hesap verebilirlik ve uyum kültürünün temel bir parçasıdır. Üyelerimiz, çalışanlarımız, ortaklarımız, bağışçılarımız, gönüllülerimiz ve diğer MGD paydaşları için yolsuzluk ve rüşvetle mücadele büyük önem taşımaktadır. İç ve dış paydaşlarımız, tüm faaliyetlerimizi ve çalışmalarımızı en yüksek etik sorumluluklarla şeffaflık ve hesap verebilirlik standartlarına uygun olarak yürüttüğümüzü bilme ve bekleme hakkına sahiptir.
Medya ve Göç Derneği dolandırıcılık ve yolsuzluğa karşı sıfır tolerans gösterir.
Bu politika belgesi, MGD'nin uymak zorunda olduğu asgari standartları ve prosedürleri belirler. Bu politika, MGD'de dolandırıcılık ve yolsuzluğun önlenmesini, tanımlanmasını, bildirilmesini, soruşturulmasını ve sonlandırılmasını ele alır. MGD çalışanlarının, üyelerinin, gönüllülerinin ve paydaşlarının dolandırıcılık, yolsuzluk veya herhangi bir şüpheli davranış konusunda dikkatli olmaları ve bunu uygun yönetim kademesine bildirmeleri gerekmektedir. Bildirilen tüm olaylar uygun şekilde soruşturulacak, ilgili yönetime, yönetim organına ve şikâyette bulunan gerçek veya tüzel kişiye bildirilecek ve politika belgesindeki kontrol mekanizmalarıyla süreç yürütülecektir.
Bu politika belgesi, Medya ve Göç Derneği’nin (MGD) üyelerinin, bağlı kuruluşlarının, çalışanlarının, gönüllülerinin, hizmet sağlayıcılarının dolandırıcılık ve yolsuzluğu önleme ve bunlarla mücadele etme doğrultusunda çalışacağını garanti eder. MGD tüm çalışmalarında açıklık, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkesini mümkün olan en yüksek standartta sağlamayı kabul eder ve amaçlar. Dernek tüm çalışanlarının, üyelerinin, gönüllülerinin, organlarının ve birlikte iş yaptığı kurum ve kuruluşların her türlü yolsuzluğa karşı tavır geliştirmesini bekler ve bu kapsamda hareket eder. MGD’nin Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası’nın amacı; kurumun rüşvet ve yolsuzlukla mücadele konusundaki yaklaşımının açıkça belirtilmesi ve bu doğrultuda benimsenen ilke ve uygulamalara uyumun sağlanmasıdır.
Medya ve Göç Derneği rüşvete, yozlaşmaya ve yolsuzluğa karşı sıfır tolerans ilkesini benimsemiştir ve kurumun içinde herhangi bir seviyedeki rüşvete ve yolsuzluğa karşı önlemler alır. Tüm işlemlerinin yürütülmesinde rüşvet ve yolsuzluğa karşı yasaları ve yönergeleri uygulamayı taahhüt eder. Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası; üyeler, çalışanlar, Yönetim Kurulu üyeleri, Denetim Kurulu üyeleri, gönüllüler, danışmanlar, hizmet/ürün alınan firma/kişiler ve işbirliği yapılan kurumları kapsamaktadır. Bu belge, Yönetim Kurulu kararıyla uygulamaya konur ve her yıl gözden geçirilerek güncellenir. Güncellemelerin yönetim kurulu tarafından onaylanması zorunludur.
Yolsuzluk genel olarak verilen güç, görev ve yetkinin rüşvet, kayırmacılık, sahtekarlık ve zimmet yoluyla kişisel çıkar elde etmek için kötüye kullanılması olarak tanımlanır. Yolsuzluğun bir biçimi olan rüşvet; belirli bir işin uygun olmayan bir şekilde yapılması için bir kişiye/kişiden ödül veya teşvik olarak verilen/alınan veya teklif/talep edilen para, hediye ya da mali değeri olan herhangi bir mal, ürün, hizmet vb.dir. MGD, rüşvete, yozlaşmaya ve yolsuzluğa karşı sıfır tolerans ilkesini benimsemiştir ve kurumun içinde herhangi bir seviyedeki rüşveti ve yolsuzluğu reddeder. Tüm işlemlerinin yürütülmesinde rüşvet ve yolsuzluğa karşı tüm yasaları ve yönergeleri uygulamayı taahhüt eder.
Risk Temelli Yaklaşım; Medya ve Göç Derneği, diğer sivil toplum örgütleri, karar alıcılar, medya kuruluşları, özel sektör ile iş birliği içinde çalışan bir kuruluş olarak şeffaflık ve karar verme süreçlerinin belgelenmesi açısından belirli zorluklarla karşılaşabilir. Yolsuzluğun etkili bir şekilde önlenmesi için, risk teşkil eden alanlara, durumlara ve konulara öncelik verir.
Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Düzenlemesi; tüm çalışanları, seçilmiş yetkilileri, gönüllüleri, üyeleri ve MGD adına hareket eden diğer kişiler için de geçerlidir. Bu, seçilmiş yetkililer, tüm çalışanlar, sözleşmeli personel ve MGD' yi etkinliklerde, seyahatlerde ve toplantılarda temsil eden diğer kişileri de içerir. Tüm çalışanların ve üyelerin rüşvet ve yolsuzlukla mücadele politikasına uyması zorunludur.
Çalışanlar ve seçilmiş yetkililer, kendi çıkarları ile kuruluşun çıkarları arasında çatışmalardan kaçınmalıdır. MGD çalışanlarının ve seçilmiş yetkililerinin uygunsuz avantajlar sağlamaya veya MGD'nin çıkarlarına zarar verebilecek diğer yollarla avantaj elde etmeye çalışmamalarını gerektirir. Eğer bir çıkar çatışması ortaya çıkarsa veya şüphelenilirse, herhangi bir çalışan veya seçilmiş yetkili, durumu derhal yönetim kuruluna veya MGD'nin mali ve idari işlerden sorumlu yöneticilerine bildirmelidir.
MGD aşağıda belirtilen eylemleri rüşvet ve yolsuzluk kapsamı içinde değerlendirir:
Tüm MMA çalışanları ve üyelerinin, hileli ve diğer yasadışı uygulamaların önlenmesi, tespit edilmesi ve derhal sürecin yönetilmesini sağlamada kritik rolleri ve sorumlulukları vardır. Tüm çalışanlar ve üyeler MMA' ya emanet edilen kaynakları korumaktan ve itibarını korumaktan sorumludurlar. MMA' nın danışmanları, tedarikçileri, uygulayıcı ortakları ve üçüncü tarafları en yüksek etik standartlara tabi tutulacaktır.
4.1. Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu, politika belgelerinin uygulanmasından, kural ve düzenlemelere uyulmaması durumunda bildirim, inceleme ve yaptırım mekanizmaları ile tüm aşamaların ve prosedürün işletilmesinden sorumludur. Yönetim Kurulu’ndan herhangi bir gerçek kişinin rüşvet ve yolsuzluk iddiası veya gerçekleşmesi durumunda 5.1. bölümünde belirtilen kontrol mekanizması uygulanır.
4.2. Denetim Kurulu
Yönetim Kurulu tarafından tespit edilen yolsuzluk durumları, MGD’nin Denetim Kurulu’na tebliğ edilir ve gerekli soruşturma ve raporlama sürecinin işletilmesi beklenir. Denetim Kurulu’nun çeşitli sebeplerden ötürü toplanamaması ve soruşturma sürecini yürütememesi halinde, Yönetim Kurulu’nun yolsuzluğun kapsamı ve etkisine göre vaka bazlı bir komisyon oluşturma yetkisi saklıdır. Denetim Kurulu üyeleri ile iş birliği içinde bir “bağımsız soruşturma komisyonu” kurabilir. Bu komisyon, söz konusu iddiaya yönelik olarak çıkar çatışması bulunmayan bir Denetim Kurulu üyesi, bir Yönetim Kurulu üyesi, şikâyette bulunan gerçek/tüzel kişinin önerdiği bir bağımsız uzman, yönetim kurulunun belirlediği bir bağımsız uzmanın katılımıyla kurulur. Kurulan bağımsız soruşturma komisyonunun karar verme yetkisi yoktur. Alanında uzman kişiler tarafından sürecin yürütülmesi ve maksimum şeffaflığın sağlanması amacı ile kurulmuştur. Kapsamı tavsiye vermek ile sınırlandırılmıştır. Denetleme Kurulu; derneğin defter, hesap ve kayıtlarını yasal mevzuat, dernek tüzüğü ve bu bölümdeki uygulama, politika ve prosedürleri göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler.
4.3. Çalışanlar
Çalışanlar bu politika çerçevesinde islerini yürütme ve belgelemekle yükümlüdür. Çalışanlar, dernek işlemlerinde ve süreçlerinde yolsuzluk konusunda farkındalık geliştirerek herhangi şüpheli bir durumu bildirme ve soruşturma açma sürecine kadar takip etmekle görevlidirler. Gerekli görülmesi durumunda kimliğini gizli tutabilir.
4.4. Rüşvet ve Yolsuzluğun Raporlanması ve Takibi
Her mali yılın kapanmasıyla birlikte, yıl içinde herhangi bir yolsuzluk veya rüşvet durumu olmasa dahi, bir MGD çalışanı, bir yönetim kurulu üyesi, bir MGD üyesinin bulunduğu komisyon tarafından bu konuda rapor hazırlanır. Bu rapor, Yönetim Kurulu'na sunulur ve gerekli görülen durumlarda ilgili mercilere bildirilir. Raporlama süreci, yıl boyunca takip edilen tüm şüpheli durumları ve alınan önlemleri içerir. Bu şekilde, MGD'nin şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda tüm faaliyetler düzenli olarak gözden geçirilir ve denetlenir. Rüşvet ve yolsuzluğun raporlaması bu form üzerinden gerçekleştirilir.
5. Politika ve Prosedür
5.1. Yolsuzluğun Araştırılması ve Soruşturulması
Yolsuzlukla ilgili bildirim yapılan kişi ve/veya kişilerle ilgili kapsamlı bir soruşturma için gerekli düzenlemeler yolsuzluk teşkil eden işlem öğrenildiği andan itibaren en geç 15 gün içinde yapılır. Bu süreçte çıkar çatışması olmamak kaydı ile Yönetim Kurulu gerekli düzenlemeleri yaparak soruşturma sürecini başlatır. Soruşturma süreci, Denetim Kurulu’nun bilgisi dahilinde yürütülür. Raporlama sürecinde Denetim Kurulu, karar alma sürecinde ise Yönetim Kurulu yetkilidir. Araştırma ve soruşturmanın amacı, eğer var ise rüşvet ve yolsuzluğu ortaya çıkartmaktır. Soruşturmanın uzamamasına dikkat edilmelidir. Yönetim Kurulu süreçle ilgili düzenli olarak bilgilendirilmelidir. Soruşturmayı yürüten tüm taraflar gizlilik esası ile yürütmelidir. Soruşturma sonucunda ortaya çıkan tavsiyeler karar yerine geçmeyecek ancak karar merciinin süreçlerini kolaylaştıracaktır. Soruşturmaya konu olan kişi veya kişiler tüm çalışma ve raporlama sonlanmasıyla bilgilendirilmelidir.
Yönetim Kurulu’ ndan bir üye veya üyelere dair rüşvet ve yolsuzluk iddiası gerçekleşmesi durumunda; Denetim Kurulu’ndan bir üye, söz konusu iddiaya yönelik olarak çıkar çatışması bulunmayan bir Yönetim Kurulu üyesi, şikâyette bulunan gerçek/tüzel kişinin önerdiği bir bağımsız uzman, yönetim kurulunun belirlediği bir bağımsız uzmanın bulunduğu bağımsız soruşturma komitesi kurulur. Bu komite söz konusu iddiayı soruşturma, sonuçlandırma ve sonlandırma yetkisine sahiptir. Komite rüşvet veya yolsuzluk iddiasının gerçekleştiğine yönelik olumlu görüş vermesi durumunda ilgili üyenin derhal dernekle ilişiği kesilir ve gerekli hukuki süreci başlatma hakkı MGD'de saklıdır.
5.2. Soruşturma Süreci için Tedbirler
Dernek soruşturma sürecinin salahiyeti ve güvenilirliği için tedbirler almakla yükümlüdür. Bildirimde bulunan kişinin veya kişilerin, masumiyet karinesi dikkate alınarak söz konusu iddiaya yönelik gerçek veya tüzel kişilerin korunması için eşit önceliklerle tedbirler alınır.
Soruşturmadan kaynaklanabilecek olası herhangi bir mağduriyetin önlenmesi, Yönetim Kurulu’nun sorumluluğundadır. Gizli ve/veya gerçek olmayan suçlama ya da beyanların hiçbir mağduriyete sebep olmayacak şekilde yönetimi de Yönetim Kurulu’nun görevidir. Aşağıdaki tedbirler bu bağlamda önemlidir:
5.3. Karar ve Yaptırımlar
Karar alma sürecinde derneğin tüzüğü bağlayıcıdır. Bu çerçevede, bu Politika belgesinde tanımlanmış̧ bir suçlamanın sabit görülmesi durumunda dernek üyeliği ve iş akdi Yönetim Kurulu kararıyla feshedilir. MGD, Türkiye Cumhuriyeti Yargısı ve Dernekler Kanunu tarafından belirlenen sınır ve sorumluluklara uymakla mükelleftir. Eğer söz konusu olay yasalar nezdinde suç teşkil ediyorsa süreç yargıya da taşınır.
MGD uygulamalar sonucunda yolsuzluğa karışan, destek olan ya da göz yuman kişi ve kurumları kara listeye alır. Somut delillere ulaşılmış ise irtibatta olduğu kişi ve kurumları bilgilendirme hakkına sahiptir. Asılsız olduğu anlaşılan suçlamalarda ise suçlanan kişinin aklanması, derneğin kararı ve yazılı bildirimi ile yapılır. Bu tür durumlarda kişisel kayıp ve hukuki haklara yönelik tasarrufa saygı duyulur ve suçlanan kişinin aklanması derneğin yetkili organının sorumluluğundadır. Suçlanan kişinin hakkında verilen karara itiraz etme hakkı vardır. İtiraz mercii Genel Kurul’dur.
Bu politika belgesi, MGD’nin birlikte çalıştığı topluluklara karşı hesap verilebilirlik ve şeffaflık sorumluluğuna bir yanıttır. Bu belge ile ilişkili diğer politika belgeleriyle birlikte uyumlu olarak uygulanacaktır.
